Van Rotterdam naar Hamburg
Ik ben geboren in Rotterdam in 1946 en heb daar zowel mijn basisonderwijs als mijn voortgezet onderwijs gevolgd. Omdat ik net te laat van het voortgezet onderwijs kwam, kon ik geen uitstel van militaire dienst krijgen. Daarom ben ik twee jaar gaan werken.
Ik kwam terecht bij een zeilmakerij in Hamburg, waar ik als leerling begon en uiteindelijk gezel zeilmaker werd. In Hamburg leerde ik veel over menselijke verhoudingen. Het was bijvoorbeeld gebruikelijk om meteen om acht uur ’s ochtends Weinbrand te drinken, enkel omdat dit de wens was van de Meister. Even later op de ochtend zaten we aan het bier. Ik vond het bijzonder om te zien hoe mensen zich aanpasten aan deze gewoontes van de Meister.
Diensttijd en sociologie
Daarna moest ik in dienst. Ik keek met verbazing hoe iedereen direct ’s nachts zijn bed uitkwam nadat er op een fluitje werd geblazen. Ik vond dit fascinerend. Door deze ervaring is mijn interesse voor sociologie ontstaan.
Na mijn diensttijd begon ik aan mijn studie theoretische en medische sociologie in Groningen. Ik deed onderzoek naar de samenhang tussen huisvesting en hulpverlening in de stad Groningen. Een derde van de patiënten in de zorg kwam in de hulpverlening terecht doordat ze aan het overleven waren door slechte huisvesting of doordat ze geen geld hadden voor eten en drinken. Er werden patiënten niet geholpen omdat de hulpverleners ze te vies vonden of omdat ze te veel stonken. Deze patiënten kwamen dan soms terecht in het Slaaphuis in Groningen.
Slaaphuis
Oorspronkelijk waren de Slaaphuizen in Nederland bedoeld voor jeugdtoeristen. Zij konden in die tijd hier goedkoop overnachten. Het Slaaphuis in Groningen fungeerde in de winter eigenlijk meer als een daklozenopvang. Tijdens mijn studie woonde en werkte ik zelf ook in het Slaaphuis in Groningen. Als beheerder maakte ik de gevolgen en de impact van het gebrekkig sociaal beleid van dichtbij mee. Patiënten vanuit de fysieke en geestelijke zorg die niet werden geholpen binnen de reguliere zorg kwamen bij ons slapen. Psychopaten en verslaafden. Dit was niet altijd bevorderlijk voor mijn studie en persoonlijke vreugde.
Een boerderij voor minder dan 10.000 gulden
Ik wilde daarom samen met mijn vriendin uit het Slaaphuis vertrekken. Het was toen in de stad Groningen niet toegestaan om als niet-getrouwd stel samen te wonen in een huurhuis. Daardoor trokken veel stellen naar dorpen rondom de stad. Mijn vriendin en ik vonden ons toevluchtsoord in Orvelte, waar we een oude boerderij kochten voor minder dan 10.000 gulden. Kort na onze aankoop van de boerderij stortte deze tijdens een extreem strenge winter bijna volledig in. Ik herstelde het grotendeels zelf en met behulp van een aannemer kwam er een nieuw pannendak op.
PvdA en UMCG
Na mijn studie bleven we in Orvelte wonen en begon ik mijn loopbaan als fractiemedewerker voor de PvdA in de Tweede Kamer. Hier ervoer ik de complexiteit van de politieke besluitvorming van dichtbij. Je bent als fractiemedewerker adviseur, maar ook zeker toeschouwer.
Daarna werd ik benoemd als bestuurslid in de directie van het Academische ziekenhuis in Groningen, nu bekend als het UMCG. Na ongeveer een jaar werd ik gevraagd als algemeen directeur. Ik heb ja gezegd, zonder dat ik wist waar ik ja tegen zei. Ik viel wat betreft politieke kleur, studie en kleding uit de toon.
Ik was uiteindelijk 26 jaar werkzaam als algemeen directeur en later als voorzitter van de Raad van Bestuur van het UMCG. Als directeur was ik onder anderen medeverantwoordelijk voor de verandering naar patiënt-georiënteerd werken in het ziekenhuis. Dat was een taaie, maar zinvolle opgave.
Orvelte nu
Ik gun Orvelte een helder toekomstbeeld. Door al mijn ervaringen heb ik geleerd dat transparantie belangrijk is voor de samenhang binnen een gemeenschap. Het vergt in mijn ogen dat iedereen een beetje zijn idee verandert om samen te komen tot een gezamenlijk gedragen toekomstbeeld. Maar deze opdracht is zeker geen gemakkelijke opgave. Zoals ik heb ervaren bij het UMCG, is cultuurverandering een langdurig proces.
Als je alleen denkt en handelt op de korte termijn lijkt dat in eerste instantie succesvol, maar later zal blijken dat je je dan zodanig door de omstandigheden laat leiden dat je geen spat bent opgeschoten. Ik heb als Eerste Kamerlid gezien hoe beleidskeuzes werden gemaakt vanuit het korte termijn denken, zoals de grote bezuinigingsronde in de gezondheidszorg in 2008/2009. Deze hadden én hebben ingrijpende gevolgen voor duizenden mensen. Dit heeft geleid tot veel onzekerheid, zoals we nu met eigen ogen kunnen zien.
Gemeenschappelijk gedragen toekomst
Ik vind het daarom belangrijk dat de belangen van verschillende partijen in Orvelte uit het verleden worden losgelaten en dat we samen streven naar een gemeenschappelijk gedragen toekomst. Anders blijven we verzeild in een discussie over wie gelijk heeft. Juist nu is het de bedoeling dat iedereen een zinvolle bijdrage kan leveren aan een samenhangende visie voor Orvelte, waarbij ook de buitenwereld het prachtige en levendige Orvelte kan ontdekken.
Mijn enige motivatie voor het bestuurslidmaatschap is dat ik wellicht een kleine bijdrage kan leveren aan het hierboven beschreven.